برگزاری مناظره علمی «کاوشی نو در مسئله پوشش و نگاه»

مناظره علمی «کاوشی نو در مسئله پوشش و نگاه» با حضور دکتر هدایتی (استادیار دانشگاه معارف اسلامی) و دکتر سوزنچی (استادیار دانشگاه باقرالعلوم)علیه‌السلام() و دبیری حجت‌الاسلام خازنی (دانشجوی دکتری اخلاق اسلامی) و به همت انجمن علمی دانشجویی اخلاق اسلامی و انجمن علمی دانشجویی تاریخ و تمدن اسلامی در تاریخ ۸ خردادماه ۱۴۰۲ در دانشگاه معارف اسلامی برگزار شد.
در این مناظره که از ساعت ۱۳ شروع و تا ساعت ۱۶ ادامه داشت، جناب آقای دکتر هدایتی به طرح بحث و جناب آقای دکتر سوزنچی به ‌نقد آراء و دیدگاه‌های ایشان پرداختند.
در ابتدای این نشست جناب آقای دکتر هدایتی با اشاره به این نکته که قطعاً نگاه به نامحرم اگر هوس‌آلود و بیمارگونه باشد، بدون اشکال جایز نیست ولی بحث ما در نگاه سالم و پاک است که در فتاوا و احتیاط‌های فقها محل اختلاف است و برخی آن را در قالب فتوا یا احتیاط جایز ندانسته‌اند و برخی مجاز شمرده‌اند. ایشان با اشاره به این مطلب که برون‌رفت از این اختلاف گاهی با رویکردی روشنفکری طرح‌شده که منابع دینی ما یا تاریخ انقضایشان گذشته یا قائل به محدودیت قلمرو دین شویم و بگوییم باب معاملات محل جولان دین نیست (که بی‌شک این روش درست نیست) یا بگوییم باید بر اساس اصول، این چالش‌ها را رفع کرد، خاطرنشان کردند که امام خمینی(ره) گاهی برای برون‌رفت در چالش در موضوع تصرف می‌کردند مثلاً در موضوع شطرنج تصرف کردند یا طبق روش دیگری در حکم تصرف می‌کردند در قالب حکم ثانوی و تصرف در حکم، لکن بنده روشم روش دیگری است و می‌خواهم بگویم نگاه سالم و پاک، مفاد هیچ‌یک از آیات و روایات نیست و هیچ تأییدی برای محدود کردن آن از منابع دینی نداریم.
از نگاه ایشان جناب علامه حلی، فاضل مقداد و برخی دیگر چون آقای صافی، آقای فاضل، آقای سیستانی و… احتیاط یا فتوا داده‌اند بر عدم جواز؛ در فتوایی هم که با توجه به منبع، نظر تمام مراجع را شامل می‌شود، نگاه همراه با لذت به نامحرم حتی اگر لذت جنسی نباشد و مثل لذت بردن از طبیعت باشد، جایز نیست.
سپس جناب آقای دکتر سوزنچی ضمن بیان این نکته که اگر بحث در مورد نگاه سالم به وجه و کفین به نامحرم است که بحثی نداریم ولی اگر نگاه سالم ولو به غیر وجه و کفین ولو با قصد لذت غیرجنسی موردبحث است، با اشاره به مطالب صفحه ۶۵ کتاب دکتر هدایتی بیان کردند که برخلاف دیدگاهی که در جلسه توسط ارائه‌کننده محترم طرح شد، در کتاب ایشان این‌چنین آمده: بدن جنس مخالف را نباید صرفاً با صبغه جنسی تحلیلی کرد… که بیانگر عدم انحصار در وجه و کفین از نگاه نگارنده است.
آقای هدایتی در مقام پاسخ بیان داشتند که درست است مشهور فقها فتوای به حرمت نگاه سالم نداده‌اند ولی فقهای قدیم چنین فتوایی داشته‌اند و فقهای کنونی هم بااحتیاط واجب یا مستحب توصیه فرموده‌اند درحالی‌که ازنظر ما اصلاً ارزش نیست بلکه این نوع نگاه غیرارزشی است و موردبحث ما، نگاه به چهره است.
سپس دکتر سوزنچی با اشاره به دیگر صفحات کتاب اشکالات اصلی دیدگاه دکتر هدایتی را این‌طور عنوان کردند که پس اولاً دکتر هدایتی در این مناظره از ادعای در متن که تصریح به اندام‌ها دارد منصرف شدند. ثانیاً شرط کار علمی صداقت در روایت و بی‌طرفی یعنی آوردن شواهد علیه است، درحالی‌که به نظر، اینها در متن رعایت نشده و دکتر هدایتی چهار احتمال را در معنای غضّ مطرح می‌کنند و عنوان می‌کنند که سه احتمال اول، از نظرات است و احتمال چهارم صرفاً احتمال است یعنی درواقع ایشان به‌جای نقل نظرات، تصرف در نقل‌قول‌ها می‌کنند. علاوه بر آن ایشان قائل هستند در زمان اعراب، برهنگی داشتیم! درحالی‌که هیچ اشاره‌ای نمی‌کنند که عرب فقط شصت‌وچهار اصطلاح در مورد پوشش دارد، پس این اصطلاحات برای چه بوده است؟ مگر می‌شود این‌همه اصطلاح، رایج شده باشد درحالی‌که عصر برهنگی بوده است!
دکتر سوزنچی با اشاره به این نکته که بحث در مورد نگاه غیرشهوانی به اندام‌های بدن نامحرم است یا نگاه غیرشهوانی غضی به چهره نامحرم؟ عنوان می‌کنند که در کتاب قطعاً مورد اول است و می‌توانم مقاله را هم‌خوانی کنیم.
در ادامه این مناظره علمی جناب آقای دکتر هدایتی با اشاره به این نکته که در نقد نباید نیت‌خوانی و ذهن‌خوانی پیش‌فرض گرفته شود به پاسخ به برخی از اشکالات دکتر سوزنچی پرداختند.
در پایان این مناظره نیز که بیش از سه ساعت به طول انجامید، برخی از حضار و دانشجویان و اساتید به ارائه نقد و دیدگاه‌های خود پرداختند.